Aπό το τεύχος Σεπτ. του περιοδικού ΓΑΛΕΡΑ ( www.galera.gr
Αντίσταση στον µύθο
Την τελευταία δεκαετία η Μεσσηνία ζει τον δικό της αναπτυξιακό «Μύθο». Ξενοδοχεία - µεγαθήρια, γήπεδα γκολφ και παραδεισένιες πολιτείες ξεφυτρώνουν στη θέση παραλιών και τόπων φυσικής οµορφιάς και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, απειλώντας το οικοσύστηµα και την ίδια τη βιωσιµότητα της περιοχής. Ο µύθος τής εργασιακής αποκατάστασης των νέων εργαζοµένων τής Μεσσηνίας, της αειφόρου ανάπτυξης και του εύκολου πλουτισµού των κατοίκων διαψεύδεται από την ίδια την πραγµατικότητα. Η πολιτική τής ακραίας ελαστικής εργασίας –κανόνας στις µεγάλες τουριστικές εκµεταλλεύσεις– οι µισθοί πείνας, η λειψυδρία, η ερηµοποίηση και η οικολογική καταστροφή είναι το αντίτιµο που θα πληρώσουν όλοι οι εργαζόµενοι και οι νέοι για να κερδοσκοπούν οι επενδυτές αυτού του «ονείρου». Η πραγµατικότητα αυτή παίρνει σάρκα και οστά στην περίπτωση της διαβόητης ΠΟΤΑ, ιδιοκτησίας τού εφοπλιστή καπετάν-Βασίλη Κωνσταντακόπουλου, της τεράστιας έκτασης 1.400 στρεµάτων στην περιοχή τής Πυλίας που θα καλυφθεί από γιγάντιες ξενοδοχειακές µονάδες και ιδιαίτερα υδροβόρα γήπεδα γκολφ. Εκεί συντελείται µε αδιαφανείς διαδικασίες, µε σκανδαλώδεις διευκολύνσεις από τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, µε πακτωλό κρατικού χρήµατος –τόσο δυσεύρετου όταν πρόκειται για κοινωνικές παροχές– µια περιβαλλοντική καταστροφή που απειλεί άµεσα τη βιωσιµότητα της περιοχής και ολόκληρης της Μεσσηνίας.
Όλα αυτά τα χρόνια, παρά το σκηνικό Μεσσία που έχει στηθεί γύρω από τη συγκεκριµένη επένδυση και το πρόσωπο του εµπνευστή της, έχουν σηµειωθεί αντιδράσεις από τους κατοίκους τόσο συλλογικές (κίνηση πολιτών ΚΙΝΩ) όσο και ατοµικές (προσφυγές στη δικαιοσύνη) που βρήκαν µια πρώτη δικαίωση στην πρόσφατη απόφαση του Συµβουλίου τής Επικρατείας που κηρύσσει την κατασκευή του έργου αντισυνταγµατική. Παρόλες τις αντιδράσεις και τη σοβαρότητα του πράγµατος, η επίσηµη Αριστερά τηρεί είτε σιγή ιχθύος (ΚΚΕ), απρόθυµη να αναδείξει το κοινωνικό αυτό µέτωπο στον βαθµό που του αναλογεί, είτε ακολουθεί τον δρόµο τής παθητικής στήριξης (Συνασπισµός) του όλου εγχειρήµατος.
Γιατί, έκπληξη προκάλεσαν σε φίλους και επικριτές του, οι δηλώσεις τού «επαναστάτη» Αλέξη Τσίπρα, ότι το κόµµα του αίρει τις αρχικές επιφυλάξεις και στηρίζει την επένδυση της ΠΟΤΑ, αρκεί να γίνει µε όρους… νοµιµότητας. Αυτό που µας είπε πραγµατικά είναι ότι δεν έχει κανένα πρόβληµα να καταστραφεί ο φυσικός πλούτος τής περιοχής, αν προσκοµιστούν τα απαραίτητα νοµικά έγγραφα, ότι δεν τον νοιάζει η κατασπατάληση των υδάτων και η επαπειλούµενη ερηµοποίηση, αν υπάρχει το νοµικό πέπλο να την καλύψει. Αυτό που δεν µπορεί ή δεν θέλει να καταλάβει ο Α. Τσίπρας και οι συν αυτώ, είναι πως το θέµα τής ΠΟΤΑ για τη Μεσσηνία δεν είναι νοµικό αλλά εξόχως πολιτικό και κοινωνικό και ότι η στάση αυτή είναι στην πραγµατικότητα σύµπλευση µε την πολιτική τού καπιταλισµού τής εποχής µας, που εξοντώνει φύση και ανθρώπους στο όνοµα του ατοµικού κέρδους, µε τα κερδοσκοπικά ιδεώδη τού νεοφιλελευθερισµού, τον οποίο υποτίθεται θέλει να ανατρέψει. Αν µε τέτοιες επιλογές ο Συνασπισµός στηρίζει τα «κινήµατα και την οικολογία», φανταζόµαστε πως θα είναι και η «εναλλακτική αριστερή διακυβέρνηση» που µας υπόσχεται…
Το όραµα για τους εργαζόµενους και τους νέους τής Μεσσηνίας δεν µπορεί να είναι ούτε η ατοµική επιβίωση σε έναν κατεστραµµένο κοινωνικά και περιβαλλοντικά τόπο, ούτε η παθητική υποταγή στα σχέδια των ισχυρών, αλλά η συλλογικότητα και η αντίσταση σε ό,τι απειλεί το µέλλον µας. Είναι περισσότερο αναγκαίο από ποτέ να αναπτυχθεί ένα λαϊκό ανυπόταχτο κίνηµα που θα αντισταθεί στο φαραωνικό αυτό έργο και στις συνέπειές του στους ανθρώπους και το περιβάλλον όσο είναι ακόµα καιρός. Σ’ αυτή την πρόκληση θα κριθεί και η συµβολή, η αγωνιστικότητα και, τελικά, η «χρησιµότητα» του καθενός.
*Κείµενο που δηµοσιεύθηκε στην εφηµερίδα «Ελευθερία» της Μεσσηνίας, 4 Αυγούστου 2008.
Η ιδιωτικοποίηση της πολεοδοµίας
του Κώστα Διάκου*
Στην περιοχή της Πύλου για πρώτη φορά στην Ελλάδα εφαρµόζεται η ιδιωτικοποιηµένη πολεοδοµία, στο πλαίσιο της ιδιωτικοποίησης του κράτους, παρά το ελληνικό Σύνταγµα, τους νόµους της Βουλής των Ελλήνων και τις αποφάσεις της παγίας νοµολογίας του ΣτΕ. Συγκεκριµένα, στην περιοχή της Πύλου και ειδικότερα στο µέρος της πανέµορφης περιοχής Ρωµανού ένας ιδιώτης αγοράζει µετά µανίας ό,τι είναι ελεύθερο ή πληρώνει όσο-όσο για να αγοράσει ό,τι είναι αισθητικά όµορφο και χρήσιµο για τους επιχειρηµατικούς-τουριστικούς του σκοπούς. Και µε βάση αυτή την επιλογή στη συνέχεια, κόβει δένδρα, αλλάζει κοίτες ποταµών, καθιστώντας πλέον τη φυσική τους ροή από ανεπαρκή εώς αδύνατη και κατασκευάζει τεχνητές λίµνες. Η ΠΟΤΑ θα εξυπηρετήσει µεγάλα σε αριθµό και έκταση γήπεδα γκολφ, τα οποία ως γνωστόν έχουν χλοοτάπητα, και η συντήρησή τους απαιτεί τεράστιες ποσότητες νερού. Προκειµένου δε να εξυπηρετηθούν οι VIP επισκέπτες-παίκτες γκολφ στο οµορφότερο σηµείο της συγκεκριµένης περιοχής κατασκευάζει τεράστιο συγκρότηµα πολυτελών διαµονών και παροχής άλλων τουριστικών υπηρεσιών από τσιµέντο.
Οι εργασίες γίνονται µε ταχύτατους ρυθµούς προκειµένου να προλάβει την επικείµενη δηµοσίευση απόφασης ΣτΕ -η οποία, κατά δηµοσιογραφικές πληροφορίες, θα είναι αρνητική στις επιχειρηµατικές αυτές επιλογές- ώστε να διαµορφωθούν τετελεσµένα γεγονότα.
Για την εν λόγω επιχειρηµατική δραστηριότητα στην περιοχή υπάρχει ατελής και µη συνολική µελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων την οποία οι τοπικές αρχές (Νοµαρχία Μεσσηνίας, Δήµος Πύλου κ.λπ) αποδέχθηκαν χωρίς ουσιαστικό έλεγχο, λόγω του οικονοµικού ελέγχου του συγκεκριµένου ιδιώτη στην όλη Μεσσηνία και των δήθεν αναµενόµενων οικονοµικών αποτελεσµάτων. Πρόκειται να αλλοιωθεί ο κοινωνικός και οικονοµικός ιστός της Μεσσηνίας, που από την υφιστάµενη ποικιλότητα θα περιοριστεί στην εξυπηρέτηση της συγκεκριµένης επιχειρηµατικής δραστηριότητας. Η δε προβαλλόµενη εκ µέρους του επιχειρηµατία άποψη για τη δηµιουργία θέσεων εργασίας για Μεσσήνιους είναι έωλη, διότι το αντικείµενο απαιτεί ειδικότερη εξειδίκευση και γι’ αυτό το υπαλληλικό προσωπικό θα είναι εκ του εξωτερικού. Στις δε κατώτερες οικονοµικά θέσεις είναι προφανές ότι θα χρησιµοποιηθούν βαλκάνιοι ή ανατολικοί εργάτες, που, ως γνωστόν, κοστίζουν λιγότερο και χρησιµοποιούνται ήδη και για την κατασκευή των έργων.
Ο κίνδυνος είναι ακόµα µεγαλύτερος διότι ο επιχειρηµατίας προβάλλει ώς επόµενο στόχο, µε την ίδια τουριστική και επιχειρηµατική λογική, εκτάσεις που βρίσκονται πολύ κοντά στην Πύλο, ακόµα και στην περιοχή της Μεσσήνης.
*Δικηγόρος, µέλος του Π.Σ. των Οικολόγων Πράσινων.
