Tα γαιδούρια του Ναυαρίνου

Tα γαϊδούρια του Ναυαρίνου
Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για τη συμβολή των γαϊδάρων στον πολιτισμό της Μεσογείου και ιδιαίτερα της χώρας μας, καθώς και για τη δραματική μείωση του αριθμού των υπομονετικών, ιδιότροπων, πεισματάρικων, ανθεκτικών, άκρως λιτοδίαιτων και ιδιαίτερα δραστήριων σεξουαλικά συμπαθητικών αυτών τετράποδων. Ευτυχώς υπάρχουν ακόμα αρκετοί στην Αίγυπτο, τη Νουβία και τη Σομαλία, γενέτειρες του άγριου όνου.

Το είδος αυτό τετράποδου θηλαστικού με τα μικρά πόδια και τα μεγάλα αφτιά, που κουβαλά βαρύ πάντα σαμάρι στην πλάτη και τεράστιο σε σχέση με το μέγεθός του φορτίο, ο «κυρ Μέντιος», όπως συχνά ονομάζεται ο γάιδαρος στην πατρίδα μας, απειλείται δυστυχώς με ολοσχερή εξαφάνιση. Τον έχουν πλήρως εκτοπίσει τα ρυπογόνα και ενεργοβόρα Ντάτσουν και τα τέσσερα επί τέσσερα. Το όνομα «Μέντιος» κατάγεται, όπως πληροφορήθηκα, από την πόλη «Μένδη» της Μακεδονίας και τον λατρευόμενο εκεί θεό της μέθης Διόνυσο, ο οποίος εικονίζεται συχνά εποχούμενος σε ιθυφαλλικό γαϊδούρι στα αργυρά τετράδραχμα της αρχαίας αυτής μακεδονικής πολιτείας, πατρίδας του Αριστοτέλη, δάσκαλου του Μεγ΄ Αλέξανδρου. Διόνυσος (Βάκχος), κρασί, γάιδαρος και ερωτισμός συνδέονται στενά στην αρχαιότητα και όχι μόνο σε σχέση με τη Μένδη της Χαλκιδικής. Στα κλασικά χρόνια ο γάιδαρος, αλλιώς όνος, συνδέθηκε όχι μόνο με τον Βάκχο και τον Πρίαπο, αλλά θεωρήθηκε ιερό ζώο του Ηφαίστου, της Εστίας. Εκτός από ζώο της υπομονής και της ανθεκτικότητας, έγινε αδίκως και σύμβολο της αμάθειας, της αυθάδειας, της δυσμορφίας και της ασέλγειας μέσα από τους χλευαστικούς μύθους του Αισώπου και άλλων μυθογράφων της αρχαιότητας και τις ιστορίες του Ναστραδίν Χότζα.
Ο Οθωμανός ιστοριογράφος Ελβιά Τσελεπή (1611-1678) που περιηγήθηκε την Πελοπόννησο το 1668 έγραψε μεταξύ άλλων τα παρακάτω για την καστροπολιτεία του Ναυαρίνου, το Παλιόκαστρο της Πύλου, που στην αρχαιότητα ονομαζόταν Κορυφάσιο, όπου βρισκόταν και το φημισμένο ιερό της Αθηνάς Κορυφασίας:

«Αν μέσα στο φρούριο υπήρχαν νερό και τρόφιμα, δημητριακά, η πολιορκία του θα διαρκούσε επτά χρόνια. Από τις τέσσερις πλευρές το δέρνει η θάλασσα. Μόνον από την ανατολική πλευρά ενώνεται μ΄ έναν πολύ στενό δρόμο με τη στεριά. Έχει ογδόντα σπίτια χωρίς κήπους, στενά με κεραμίδια, ένα τζαμί, πέντε μικρά μαγαζιά και τίποτε άλλο. Πρόκειται για νησί σχεδόν χωρίς νερό. Νερό κουβαλούν τα γαϊδούρια από την παραλία. Το περίεργο είναι ότι φορτώνουν τα γαϊδούρια κι αυτά ανεβαίνουν και στέκονται μπροστά στα σπίτια των ιδιοκτητών. Ο ιδιοκτήτης καταλαβαίνει και αδειάζει το νερό. Και τα γαϊδούρια κατεβαίνουν πάλι κάτω. Τέτοια μαθημένα γαϊδούρια είναι. Γι΄ αυτό στον Μοριά υπήρχε η παροιμία “θα σε κάνω πιο έξυπνο από το γαϊδούρι του Ναυαρίνου”».

Πέτρος Θέμελης Καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας

Από το Blog : /http://pneymatiko.wordpress.com/2007/11/16/tα-γαϊδούρια-του-Ναυαρίνου/

ΝΕΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ
ΑΓΡΥΠΝΕΙΤΕ ΔΙΟΤΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΛΥΚΟΙ ΜΕ ΠΡΟΒΙΕΣ ΑΜΝΩΝ